سعدی نامه

حکایت

حکیمی را پرسیدند : ازسخاوت وشجاعت کدام بهتر است ؟

گفت : آنکه را سخاوتست بشجاعت  حاجت نیست .

نماند حاتم طائی ولیک تا بابد

                              بماند نام بلندش بنیکوی مشهور

زکوة مال بدر کن که فضله رز را

                             چو باغبان بزند ، بیشتر دهد انگور

نبشته است بر گور بهرام گور

                            که دست کرم به زبازوی زور

1-حاتم طائی : نام جوانمرد معروف پسر عبدالله بن سعد از قبیله طیّ در گذشته به سال ( 506 ) میلادی ، حضرت رسول اکرم (ص) وی را به مکارم اخلاق ستوده اند . وی علاوه بر کرم ، شاعری نیک ومردی دلیربود.

2- زکوة یا زکاة ،پاره ای از مال است که جهت تطهیر ( پاک کردن ) بقیّه در راه خدا دهند.

3- فضله : بفتح اول وسکون دوم بقیّه وائد مانده هر چیزی – معنی بیت : زکوة مال جداکن وبده که باغبان چون رز را بپیراید ( شاخه های زائدش را قطع کند ) افزونتر بار آورد.  

4- نبشته ونوشته : بکسر اول وثانی  بمعنی کتابت شده ومنقوش ، صفت مفعولی ، مسند - «است» رابطه – که حرف ربط برای تفسیر – جمله مؤخر « دست کرم  به زبازوی زور » در حکم مسند الیه است برای جمله مقدّم « نبشته است »

2- دست کرم : دست بخشش ، اضافه تخصیصی ، استعاره مکنیّه همچنین بازوی زور .